không giới hạn

Sự nhận biết là không giới hạn. Nó rõ biết những chuyển dịch đột ngột trong thực tại, và vì không nắm bắt nên luôn thấy mọi chuyển dịch là mới mẻ. Nắm bắt ở đây tức là thu-ghi lại thành kiến thức, kết luận, hình ảnh chất chứa trong não bộ. Vì không thu lại, không ghi lại, nên cái thấy đó là trực tiếp lên thực tại, là ngay bây giờ, là tức khắc. 

Sự nhận biết là không giới hạn nên sống là không có bất cứ sự kết luận nào. Kết luận nghĩa là nắm bắt, và tồn tại với sự nắm bắt ý tứ đó. Mọi thứ đang chuyển động, nhưng bạn tự trói buộc mình vào một chỗ với sự kết luận đó. Thực tại sống động, nhưng khi sống với các kết luận trong đầu đều không thể thấy rõ sự sống động của thực tại. Hoặc việc thấy đó luôn bị tắc nghẽn, bị gián đoạn bởi nỗi sợ. Vì một khi có kết luận, nghĩa là sợ phải đi ra khỏi kết luận đó, tức trốn tránh, không muốn nhìn thẳng vào vấn đề đó. 

Hãy lấy tình dục là một ví dụ. Khi tu tập, nhiều người nảy ý ngưng việc tình dục. Nảy ý ngưng việc tình dục khác hoàn toàn so với việc thấy ra hoạt động này không còn cần thiết nữa. Vì nhận biết trực tiếp vào việc điều gì đó không còn cần thiết, tức là không nảy ý tứ với nó, là đang tự do.  Nhưng khi chúng ta đi đến kết luận kể từ nay mình sẽ không tình dục, điều này đang kìm hãm những cảm giác, những ý muốn ngấm ngầm vào sự tổng kết đầy kiêu ngạo này.

Hãy khám phá động cơ đằng sau việc ngưng lại này. Khi nảy ý ngưng điều gì đó, có nghĩa là đang có một nỗi sợ về việc điều này tiếp tục, và trong bạn đang bám vào hình dung, tưởng tượng nếu điều này tiếp tục thì sẽ gây hại gì cho mình. Nó giống với những người đặt câu hỏi "Làm sao để ngừng suy nghĩ?". Suy nghĩ đang đặt câu hỏi đó. Vì thế, có một sự mâu thuẫn trong đó. Vì suy nghĩ lại muốn ngừng suy nghĩ. Cũng thế, nảy ý ngưng lại một điều gì đó tức là đang thêm những sự kiểm soát và định kiến vào mình. 

Khi một điều gì đến với bạn, như một người phụ nữ hay một người đàn ông, đó đang là thực tại. Điều quan trọng không phải là nảy ý với thực tại, mà là quan sát thân-tâm-cảnh đó một cách trọn vẹn. Hãy khám phá những động cơ bên trong mình, hãy chậm lại với các động cơ này, và thấy tiến trình của chúng. Hãy thấy rõ những nỗi sợ (nếu có) khi thực tại đó đang chuyển động và tương giao với bạn. Càng trọn vẹn, càng đi sâu vào nỗi sợ, xuyên qua nó, nhìn thẳng vào nó, bạn lập tức thấy rõ sự tự do khi ở trong thực tại ấy. Bạn sẽ không bị lôi kéo thêm vào các hình dung, tưởng tượng, lập luận. Vì những thứ khởi sinh này đều ràng buộc bạn vào một khuôn mẫu hay hình mẫu. Và khi điều kiện nào đó xảy đến và đe dọa thứ khuôn mẫu này, bên trong bạn sẽ hình thành rất nhiều xung đột, mâu thuẫn. Nó muốn bảo vệ thứ hình mẫu do ảo tưởng dựng lên.